Μονή Αγίων Θεοδώρων Ραψάνης

Από τα ομορφότερα στολίδια της Ραψάνης είναι το δάσος των Αγίων Θεοδώρων, με το ομώνυμο μοναστήρι, ακριβώς απέναντι από το χωριό σε απόσταση περίπου 3 χλμ. Η Μονή, με ημερομηνία ανέγερσης τη 10η Οκτωβρίου του 1778, είναι χτισμένη εξ’ ολοκλήρου από πελεκητή πέτρα, ενώ η στέγη της είναι φτιαγμένη από πελεκητό σχιστόλιθο. Πρόκειται για ένα μονόκλιτο σταυροειδή μετά τρούλου ναό, του οποίου το πάχος της τοιχοποιίας φτάνει τα 80 εκατοστά. Εσωτερικά ο ναός είναι κατάγραφος από τοιχογραφίες του 18ου αιώνα.

Μονή Αγίας Τριάδας | Λιβάδι

Η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας στο Λιβάδι βρίσκεται έξω από το χωριό. Το παρεκκλήσι του Άγιου Χαραλάμπους είναι μονόχωρος ναός με δίρριχτη στέγη και φέρει ημερομηνία ανακαίνισης το έτος 1761.

Ναυτικό Μουσείο Λιτοχώρου

Το Ναυτικό Μουσείο του Λιτοχώρου προβάλλει μια άγνωστη πτυχή της ορεινής κωμόπολης, τη ναυτιλία, που ήταν η κύρια σχεδόν απασχόληση των κατοίκων από το 17ο ως το 19ο αιώνα! Παρουσιάζονται φωτογραφίες, εκμαγεία και σχέδια παλιών ιστιοφόρων, καθώς και διάφορα τεκμήρια (ημερολόγια πλοίων, ναυλοσύμφωνα, ναυτικά φυλλάδια, φωτογραφίες ναυτικών, εξαρτήματα πλοίων και άλλα αντικείμενα) από ναυτικές οικογένειες, πλοία, και γενικά από την ιστορία της ναυτοσύνης του Λιτοχώρου. Σύμφωνα με την παράδοση, οι πρώτοι ναυτικοί ήρθαν από τη Ραιδεστό της Θράκης το 15ο αιώνα και στους επόμενους αιώνες της τουρκοκρατίας έφθασαν στο Λιτόχωρο ως ασφαλές καταφύγιο πολλοί καταδιωγμένοι ναυτικοί από όλο το Αιγαίο και τα Επτάνησα. Την εποχή της ακμής του, στις αρχές του 19ου αιώνα ο στόλος του Λιτοχώρου, τα λιτοχωρίτικα ιστιοφόρα, αριθμούσε 150 με 200 μικρά και μεγάλα σκάφη. Τα καράβια του Λιτοχώρου εκτελούσαν ως και τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα τις θαλάσσιες μεταφορές της Θεσσαλονίκης και του Αγίου Όρους, ενώ καραβοκυραίοι χρηματοδότησαν την ανέγερση σχολείων και εκκλησιών της κωμόπολης.

Λαογραφικό Μουσείο Λιβαδίου

Το Λαογραφικό Μουσείο Λιβαδίου, περιλαμβάνει μεγάλη συλλογή παλαιών εργαλείων, φωτογραφιών και αντικειμένων από την καθημερινή ζωή των Λιβαδιωτών.

Αρχαιολογικό πάρκο Δίου

Ο αρχαιολογικός χώρος του Δίου είναι από τους πιο σημαντικούς της χώρας, καθώς περιλαμβάνει πολλές αρχαιότητες, πηγές που αναβλύζουν ανάμεσα από τις αρχαίες πέτρες, ένα ποτάμι με γάργαρα νερά, τον Βαφύρα, και πλούσια βλάστηση με παχύσκια δέντρα. Η επίσκεψη στα ερειπωμένα μνημεία του Δίου, που ανήκουν στην ελληνιστική, τη ρωμαϊκή και παλαιοχριστιανική περίοδο, δεν είναι απλώς μία επίσκεψη στο παρελθόν μιας ιστορικής πόλης της Μακεδονίας -με εξαιρετικό πολεοδομικό σχέδιο, οριζόντιους και κάθετους δρόμους- αλλά και ταξίδι αναψυχής σε ένα αρχαιολογικό πάρκο που το χαρακτηρίζει η φυσική ομορφιά.

Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου Κονταριώτισσας

Η βυζαντινή εκκλησία της Θεοτόκου Κονταριώτισσας ή Κουντουριώτισσας, πάνω από το ομώνυμο χωριό, χτίστηκε στις αρχές του 11ου αιώνα και είναι ένα από τα σπουδαιότερα βυζαντινά μνημεία της Μακεδονίας. Αρχιτεκτονικά μοιάζει με την Αγία Σοφία της Θεσσαλονίκης. Έχει σταυρόσχημο πυρήνα που περιβάλλεται με στοά, με δύο παρεκκλήσια στη βόρεια και νότια πλευρά. Στο εσωτερικό υπάρχουν λείψανα τοιχογραφιών που χρονολογούνται στο τέλος του 15ου ή στις αρχές του 16ου αιώνα. Λίγα χιλιόμετρα βορειότερα από την Παναγία Κονταριώτισσα υπάρχει το σύγχρονο γυναικείο μοναστήρι του Οσίου Εφραίμ, που δέχεται πολλούς προσκυνητές από όλη την Ελλάδα.