Ο Όλυμπος είναι περίφημος σε όλον τον κόσμο, πέρα από τη μυθολογική και ορειβατική του διάσταση, και για τη χλωρίδα και πανίδα του, καθώς θεωρείται ως ένα από τα κορυφαία σπάνια οικοσυστήματα της γης που τελούν υπό την προστασία της διεθνούς κοινότητας. Καρδιά του Ολύμπου είναι ο Εθνικός Δρυμός του, που περιλαμβάνει πάνω από 1.800 είδη φυτών, από τα οποία τα 23, κυρίως λουλούδια, ενδημούν μόνο στο βουνό των θεών και σε κανένα άλλο σημείο της γης. Ανάλογη είναι και η πανίδα του, αλλά αρκετά από τα θηλαστικά και τα αρπακτικά πουλιά απειλούνται με εξαφάνιση. Η παγκόσμια αξία της φυσικής κληρονομιάς του Ολύμπου έχει αναγνωριστεί από την UNESCO που τον έχει εντάξει, από το 1981, στα Παγκόσμια Αποθέματα της Βιόσφαιρας, οικοσυστήματα που ανήκουν στην παγκόσμια κληρονομιά. Επίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συμπεριλάβει τον Όλυμπο στις «Σημαντικές για την Ορνιθοπανίδα Περιοχές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας». Ο Εθνικός Δρυμός Ολύμπου, που είναι ο πρώτος στην Ελλάδα και από τους παλιότερους χαρακτηρισμένους δρυμούς του κόσμου, δημιουργήθηκε το 1937. Η ίδρυσή του σκόπευε στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, της πανίδας και της χλωρίδας του βουνού από ανθρωπογενείς παρεμβάσεις. Ο πυρήνας του Εθνικού Δρυμού εκτείνεται σε έκταση 44.500 στρεμμάτων, στην ανατολική πλευρά του βουνού, εκατέρωθεν περίπου του ποταμού Ενιππέα και του ρέματος του Μαυρόλογγου, αρχίζοντας από υψόμετρο 600 μ. και φτάνοντας ως την κορυφογραμμή Σκολιό – Μύτικας – Στεφάνι.
